dinsdag 30 oktober 2012

De verloren geschiedenis van Kim Fay: kunstroof in de koloniale tijd

In de jaren ’20 van de vorige eeuw wilden veel Amerikaanse en Europese kunstverzamelaars Aziatische kunst aan hun collectie toevoegen. Zij huurden hiervoor experts in, die in Azië op jacht gingen naar kunstschatten.
In De verloren geschiedenis van Kim Fay zet kunstverzamelaar Henry Simms in 1925 assistent-conservator Irene Blum op het spoor van een in de Cambodjaanse jungle verborgen Khmertempel. Hier zouden zich koperplaten bevinden waarop de Khmergeschiedenis staat. Simms vraagt Irene een expeditie op te zetten om die koperplaten te bemachtigen en tempeldief Simone Merlin mee te nemen als expeditielid. Dat is geen eenvoudige klus, onder meer vanwege haar opiumverslaving. Na veel verwikkelingen kan de expeditie op pad. Eenmaal in de jungle aangekomen blijken de expeditieleden, allemaal andere plannen te hebben. Op afstand manipuleert Simms de expeditie. Het zorgt voor onderling wantrouwen en brengt de expeditie in gevaar.

De verborgen geschiedenis is een rijk en vol verhaal dat meer vertelt dan enkel een expeditieverhaal. De vier expeditieleden staan ieder voor een bepaald type westerling in het Verre Oosten. Fay laat hiermee verschillende kanten zien van het leven in de koloniale tijd.
Kim Fay heeft een beeldende manier van vertellen waardoor de zinderende hitte van Shanghai en de jungle voelbaar wordt en de indringende geuren bijna te ruiken zijn.
De verloren geschiedenis is een passende titel die niet alleen refereert aan de verloren geschiedenis van de Khmer op de koperplaten. Fay vertelt ook over de ‘verloren’, inmiddels minder bekende geschiedenis van de kunstroof in de 19e en 20e eeuw en hoe de collecties van vele musea tot stand kwamen.

Deze recensie is gepubliceerd in BOEK nr. 5 jaargang 9, september/oktober 2012.

De zaak Collini: geen standaard rechtbankroman

Op klaarlichte dag loopt de gepensioneerde Fabrizio Collini de hotelkamer van de Duitse industrieel Hans Meyer binnen en schiet hem dood. Daarna wacht hij in de lobby geduldig op zijn arrestatie. Hij krijgt de jonge, onervaren advocaat Leinen toegewezen. Het valt Leinen niet mee. Collini bekent weliswaar de moord maar blijft zwijgen over zijn motief. Bovendien kende Leinen het slachtoffer goed, het was de grootvader van zijn jeugdvriend. Desondanks besluit hij door te gaan met de zaak.
Leinen maakt een opvallende ontwikkeling door. In het begin is hij een groentje die zich echter niet laat overbluffen door intimidatie van de tegenpartij. Hij speurt onvermoeibaar naar een verklaring voor de moord, die hij na lang zoeken in het verre verleden vindt. Uiteindelijk wint hij het respect van de oude rotten en groeit hij uit tot een goede advocaat die weet dat hij zijn roeping heeft gevonden.Von Schirach vertelt het verhaal in een kalm tempo. De zaak Collini is op zichzelf al spannend genoeg en heeft geen special-effects nodig in taal of verhaal.
De zaak Collini is geen standaard rechtbankroman te noemen. Naast een spannend, goed geschreven en mooi geformuleerd betoog, krijgt de lezer ook interessante lessen in geschiedenis, recht en onrecht. Daarnaast worden morele vragen voorgeschoteld. De strafrechtadvocaat Von Schirach heeft in De zaak Collini het bewijsmateriaal overtuigend gepresenteerd aan het publiek en nodigt na lezing van het boek uit tot nadenken over goed en kwaad. Het blijft namelijk knagen: wie was de werkelijke dader en wie het echte slachtoffer.

Deze recensie is gepubliceerd in BOEK nr. 5 jaargang 9, september/oktober 2012

vrijdag 26 oktober 2012

Villa Triste van Lucretia Grindle: zowel politiethriller als historische roman

Florence winter 1943-44: de zussen Cati en Issa helpen de partizanen in hun strijd tegen de Duitsers en de fascisten. Cati is verpleegster en rijdt mee op de ambulance die vluchtelingen, partizanen en deserteurs vervoert richting de bergen. Issa neemt ze vervolgens mee over de bergpassen. Cati beschrijft alle gebeurtenissen nauwgezet in een klein notitieboekje.
Florence 2006: kort na elkaar worden twee oude mannen vermoord. De overeenkomsten zijn groot. Ze waren beiden partizaan in de Tweede Wereldoorlog, werden gedood met een schot in het hoofd en hadden zout in hun mond. De Florentijnse inspettore Pallioti onderzoekt de zaken en ontdekt dat de aanleiding voor de moord in het verleden moet liggen. In de spullen van de ene partizaan vindt hij Cati’s notitieboekje en hij raakt geïntrigeerd door haar verhaal. Het geeft hem tevens de noodzakelijke achtergrondinformatie.

Villa Triste van Lucretia Grindle heeft de spanning van de betere politiethriller, compleet met verrassende ontknoping. Maar het is geschreven als een gedegen historische literaire roman. De verhaallijnen van Pallioti en Cati slingeren mooi om elkaar heen. Beiden vertellen hun verhaal in eigen woorden en op hun eigen manier. Vooral het verhaal van Cati is meeslepend geschreven, de lezer kan niet anders dan meeleven met haar. Gelukkig glipt er hier en daar wat subtiele humor tussendoor, die voor de broodnodige luchtige noot zorgt.
Het was interessant een boek te lezen dat gaat over hier een hier minder bekende episode in de geschiedenis: de strijd van de partizanen in Italië. Villa Triste maakt nieuwsgierig naar meer boeken over dit onderwerp.





Houvast van Linda Jansma: in alle opzichten een goede thriller

Tijdens de presentatie van Houvast vertelde Linda Jansma dat ze lang had geaarzeld voordat ze haar eerste manuscript naar een uitgeverij stuurde. Ze was bang dat het niet goed genoeg zou zijn. Het was een onterechte angst want haar debuut Caleidoscoop won meteen de Schaduwprijs. Inmiddels is haar derde thriller Houvast verschenen. Het zou mij niets verbazen als dit boek wederom prachtige recensies en mooie prijzen zou krijgen. Het boek verdient in ieder geval een hoge notering in De bestseller60.
Het is een roerig jaar voor dierenarts Anouk in Houvast. In het voorjaar komt haar man Thijs om het leven bij een auto-ongeluk, in het late najaar wordt Aard, een goede vriend van hem, doodgestoken en ondertussen verdwijnt haar tweelingbroer Ruben. Het lijkt toeval tot zij erachter komt dat de politie graag wil weten waar zij op het moment van de steekpartij was. Volgens de politie heeft zij een motief om Aard te doden want ze had een grote hekel aan hem. Ze heeft echter een goed alibi, al blijft de politie wantrouwig. Na de verdwijning van haar broer vermoedt de politie namelijk een verband tussen de zaken, zeker gezien het feit dat haar broers’ huis overhoop is gehaald en overal bloed lag. Een andere verhaallijn wordt verteld vanuit een man, die vertelt over zijn vlucht met een jong meisje in Roemenie en ondertussen wordt achtervolgt door een paar Roemenen met een grote auto en wapens. De man probeert ze wanhopig van zich af te schudden.
Halverwege het boek wordt duidelijk wat het verband is tussen beide verhaallijnen. Tijd om op adem te komen is er niet, want het verhaal dendert in volle vaart verder, op weg naar de ontknoping en het bloedstollende einde. Houvast is in alle opzichten een goede thriller: de plot is degelijk, het is vlot geschreven, leest lekker weg, de personages komen tot leven. Het verhaal komt zeer geloofwaardig over en is wat iedere thriller zou moeten zijn: spannend tot het eind.