zondag 22 december 2013

De tegenvallers van 2013

Een goede thriller heeft een gedegen plot, is spannend, is geloofwaardig, heeft een verrassende ontknoping, heeft levensechte personages en is goed geschreven. De meeste boeken die ik het afgelopen jaar las zijn goede thrillers, die voldoen aan deze criteria. Ik heb ze met veel plezier gelezen.
Helaas waren er een paar boeken die tegenvielen. Ze waren niet spannend genoeg, ongeloofwaardig, voorspelbaar, slecht geschreven of hadden een rommelige plot. Ik probeer in mijn recensie dan altijd te achterhalen wat de precieze reden is dat ik het boek niet goed vind en dit zo zorgvuldig mogelijk te formuleren.
Hieronder staan de boeken, op alfabetische volgorde van de achternaam van de auteur, die ik in 2013 las en die mij tegenvielen.

Niemand weet - Gerda Crouset
‘Het verhaal wil maar niet spannend worden. De plot rammelt en er vallen gaten. Zo wordt er niets gedaan met de dreiging die Leo uitstraalt richting Julie. Het enige schrikmoment blijkt toeval en met een sisser af te lopen. Leo heeft alles in zich om een echte, enge creep te zijn, maar blijft een onnozele sukkel...De toedracht van de moord… is al na de proloog duidelijk. Vervolgens hobbelt het verhaal verder om op het einde met twee onthullingen te komen die als konijnen uit de hoge hoed worden getoverd. Het verhaal mist diepgang… Leo, Julie en de andere personages blijven eendimensionaal en komen niet tot leven. ‘


Op de klippen - Sarah May
Op de klippen heeft helaas wel een rommelige plot. May springt van de hak op de tak en laat je geregeld in verwarring achter.’


De verdwenen zoon – Dror Mishani
‘De flaptekst op De verdwenen zoon spreekt over een "spannende pageturner waarin een treffend beeld wordt geschetst van het kleinstedelijk leven in Tel Aviv en de spanningen in Israël". Het lijkt alsof deze tekst over een ander boek gaat. De verdwenen zoon is best een spannend verhaal, maar beslist geen pageturner te noemen. Daar ligt het tempo veel te laag voor en is de sfeer in het boek veel te sloom voor; denk hierbij aan een broeierige, lome zomerdag…Het onderzoek blijft in kringetjes ronddraaien tot er maar een mogelijkheid overblijft. Tegen de tijd dat de ontknoping eindelijk nadert is die allang geen verrassing meer…’


Verborgen verleden – Els Ruiters
‘Het zou echter fijn zijn als ze de volgende keer net zo veel aandacht zou besteden aan haar taalgebruik als aan het goed in elkaar zittende verhaal. Nu struikelt de lezer geregeld over vreemde zinsconstructies en uitdrukkingen waarvan het wel duidelijk is wat er bedoeld wordt, maar die toch voor opgetrokken wenkbrauwen zorgen.’


Verdronken hart - Lisa Unger
‘De hooggespannen verwachtingen worden echter niet waargemaakt. Het boek mist spanning in de eerste helft en dat is toch wat van een thriller een thriller maakt.’


Zomerzin – Jet van Vuuren
‘Voor de lezer die veel en vaak thrillers leest, kan Zomerzin daarentegen een teleurstelling zijn. De hoofdpersoon Iris zeurt zoveel over haar stalker Peter, haar 25 jaar eerder verloren geliefde en het ongeluk dat het gaat irriteren. Je vraagt je af wanneer ze iets nuttigs gaat doen met haar leven. De plot en de ontknoping zijn op het randje van geloofwaardigheid en helaas deels voorspelbaar.’


Wintergast – Jet van Vuuren
‘De eerste hoofdstukken van Wintergast zijn goed opgebouwd en spannend. Helaas kan Jet van Vuuren dit niveau niet het hele boek volhouden. Het verhaal wordt steeds warriger, en dat is te wijten aan de gesprekken die in een andere lettertype worden weergegeven. De vele perspectiefwisselingen, vaak binnen een paragraaf of hoofdstuk, maken het er niet beter op. Het einde laat de lezer achter met een kater, omdat de handelingen van de personages in de laatste hoofdstukken vreemd en ongeloofwaardig zijn, gezien hun eerdere gedrag. Het gedrag van Bea is vreemd en onlogisch. Haar motieven worden niet overtuigend verklaard. Slaapgebrek is geen goede verklaring.’

Wintergast van Jet van Vuuren: ijskoude thriller met als setting het Groningse platteland

Net als collega-schrijvers Suzanne Vermeer en Linda van Rijn gaat ook Jet van Vuuren met de seizoenen mee in haar thrillers. Haar vorige thriller, Zomerzin, speelde zich af tijdens een zomerse vakantie in het bos. Voor haar nieuwste thriller, Wintergast, heeft Jet van Vuuren het Groningse platteland tijdens een strenge winter als setting gekozen.

Niet alleen buiten is het ijzig koud, ook binnen in de boerderij van Sicco Baak wil het niet warm worden. Hij heeft zijn aangetrouwde nicht Bea Versluis uitgenodigd om de kerstdagen op zijn boerderij door te brengen, samen met zijn vier vrouwelijke familieleden die op en rond de boerderij wonen. Dat was geen goed idee van Sicco, want zowel zijn moeder, zijn tante als zijn oma zijn bang dat Bea de goedbewaarde familiegeheimen zal ontdekken en de gruwelijke waarheid aan het licht zal komen. Ze doen er alles aan om dit te voorkomen. Denk hierbij aan een dode rat en een uiterst kille ontvangst.
Bea had gehoopt om voor een keer een gezellige kerst te hebben in familiekring en uit te kunnen rusten van haar werk en de zorg voor haar man Egge, een neef van Sicco. Egge heeft diabetes en wordt agressief als zijn bloedsuikerspiegel niet in orde is. Bea is voortdurend bezig hem te observeren en zijn buien in te schatten. Op sinterklaasavond liep het uit de hand en heeft Egge Bea aangevallen. Ze had zich kunnen opsluiten in de badkamer en heeft daarna de politie gebeld omdat ze bang was dat hij haar echt wat aan zou doen.
Alleen Roos, de dochter van Sicco, en Sicco geven haar het gevoel welkom te zijn, al hebben die ook hun problemen waardoor ze nauwelijks tijd voor haar hebben. Aan uitrusten komt Bea ook al niet toe, terwijl ze daar zo op gehoopt had. Voortdurend maken de drie andere vrouwen haar duidelijk dat ze een ongewenste gast is. Helaas kan Bea niet weg. Onderweg naar Groningen kreeg ze pech met de auto, en bovendien is de boerderij ingesneeuwd en onbereikbaar geworden. Er zit voor Bea niets anders op dan de kerstdagen uit te zitten, al is dat niet zonder gevaar.

In de retailmarketing is het belangrijk dat het thuis-, buiten- en binnenverhaal klopt. Dat wil zeggen dat de consument een bepaalde reclame-uiting zowel thuis (op tv, op een website, in een krant etc.) voorgeschoteld moet krijgen, als buiten in de etalage van de betreffende winkel en binnen in diezelfde winkel. Jet van Vuuren heeft dit principe in Wintergast goed uitgewerkt. Het omslag laat een vrouw in een winters landschap zien. Het verhaal speelt zich af in de donkere dagen rond kerst, in een winters Groningen, op een ingesneeuwde boerderij. De sfeer in het verhaal is eveneens kil en koud. Er is geen sprake van liefde of warmte tussen de personages, louter haat, verraad en afgunst. Er lijkt iets liefdevols op te bloeien, maar dat blijkt al snel lust te zijn, die niets met liefde te maken heeft.

De eerste hoofdstukken van Wintergast zijn goed opgebouwd en spannend. Helaas kan Jet van Vuuren dit niveau niet het hele boek volhouden. Het verhaal wordt steeds warriger, en dat is te wijten aan de gesprekken die in een andere lettertype worden weergegeven. De vele perspectiefwisselingen, vaak binnen een paragraaf of hoofdstuk, maken het er niet beter op. Het einde laat de lezer achter met een kater, omdat de handelingen van de personages in de laatste hoofdstukken vreemd en ongeloofwaardig zijn, gezien hun eerdere gedrag. Het gedrag van Bea is vreemd en onlogisch. Haar motieven worden niet overtuigend verklaard. Slaapgebrek is geen goede verklaring.

Wellicht had Van Vuuren haar verhaal beter in de eerste persoon geschreven, vanuit het standpunt van Bea. De dialogen in een ander lettertype hadden dan een duidelijkere functie gekregen. Nu was het beter en duidelijker geweest als de losse dialogen waren verwerkt in de tekst.
Het gedrag van de vrouwelijke familieleden van Sicco is zo vreemd, dat het ongeloofwaardig wordt. Het lijken eerder karikaturen of oude heksen dan echte vrouwen. Ze willen niet tot leven komen.
Klein, storend detail: er komt een polaroidfoto ter sprake die begin jaren vijftig gemaakt moet zijn op een Groningse boerderij. De afbeelding is, ondanks lichte vervaging, nog steeds te zien. Even googelen leert ons dat de eerste polaroidcamera’s vanaf 1963 op de markt waren en dat een polaroidfoto uit die beginjaren slechts 10 jaar houdbaar was.

Het begin van Wintergast was zo veelbelovend en spannend. Jammer dat Jet van Vuuren dat niveau niet het hele boek heeft weten te behouden, want dan was dit zeker een spannende, goede thriller geworden.


Deze recensie is gepubliceerd op Crimezone.

Zomerzin van Jet van Vuuren: voldoet aan de verwachtingen van de vakantielezer

Afgelopen jaren is in thrillerland een nieuw subgenre ontstaan: de vakantiethriller. Deze thrillers zijn gesitueerd op locaties waar de 'lezer-met-vakantie' zich op dat moment zelf ook vaak bevindt. In de zomer verschijnen thrillers die zich in zonnige oorden afspelen, terwijl de wintervarianten vaak over moorden op en rond skipistes gaan. Het zal geen verrassing zijn dat in Nederland de meeste vakantiethrillers op Schiphol gekocht worden. Bekende auteurs in het genre zijn Suzanne Vermeer en Linda van Rijn. Een andere auteur in het genre is Jet van Vuuren. Haar vakantiethrillers spelen zich voornamelijk in de zomer af.

In Zomerzin gaat Iris van Egmond voor het eerst in jaren er een weekje tussenuit. Op aanraden van vriendin José, die ondertussen twee weken op de boekhandel van Iris past, gaat Iris een spirituele bezinningsweek doen in het bos. Tot haar grote schrik ontdekt ze dat de organisatie van de week in handen is van Joke Stoep, een spook uit haar verleden. En net als ze van de schrik is bekomen, duikt het tweede spook uit haar verleden op, Peter Schaap. Iris heeft bijna dertig jaar eerder in haar studententijd een moeizame relatie met hem gehad. Peter wilde toen niet begrijpen dat Iris het uit wilde maken. Hij bleef haar lastigvallen tot Iris geen andere uitweg zag dan weg te vluchten uit de stad waar ze toen woonde en studeerde. Joke wilde niets liever dan een relatie met Peter en maakte Iris het leven om die reden zuur. Gelukkig komt Iris al op de eerste dag van de bezinningsweek Hans tegen, een leuke aantrekkelijke man, met wie Iris fijn kan praten en wandelen. Peter lijkt echter niet te begrijpen dat Iris hem nog niet heeft vergeven wat hij haar toen heeft aangedaan. En weer dringt hij zich op aan haar.

Zomerzin voldoet exact aan de verwachtingen van de vakantielezer. Het biedt een dag/avond luchtige afleiding en is daarmee uitermate geschikte vakantielectuur. Eenvoudig verhaal, ongecompliceerde plot, leest lekker weg en als bonus een aantal smeuïge seksscènes.
Voor de lezer die veel en vaak thrillers leest, kan Zomerzin daarentegen een teleurstelling zijn. De hoofdpersoon Iris zeurt zoveel over haar stalker Peter, haar 25 jaar eerder verloren geliefde en het ongeluk dat het gaat irriteren. Je vraagt je af wanneer ze iets nuttigs gaat doen met haar leven. De plot en de ontknoping zijn op het randje van geloofwaardigheid en helaas deels voorspelbaar.

Het verhaal bevat twee verhaallijnen waarvan de ene zich in het heden afspeelt en de andere begin jaren ’80. De verhaallijn uit het verleden wordt niet chronologisch verteld. Logisch, want hiermee creëerde Jet van Vuuren haar spanning. Af en toe krijgt de oplettende lezer echter het gevoel dat de continuïteit niet helemaal klopt wat betreft de jaren waarin de gebeurtenissen zich afspeelden.
Het taalgebruik is wat je kan verwachten: veel bijvoeglijk naamwoorden om een gevoel/emotie over te brengen en een bepaalde sfeer neer te zetten. Daarnaast wordt er veel uitgelegd en krijgt de lezer veel spreektaal voorgeschoteld. Voor sommige lezers betekent dit een verhoging van de herkenbaarheid en het leesgemak. Overbodig om te zeggen dat het daarnaast funest is voor de diepgang en helaas hier en daar ook voor de spanning. Hiertegenover kan worden gesteld dat, net zoals je boeken uit de bouquetreeks niet moet beoordelen met literaire maatstaven, je vakantiethrillers ook niet moet recenseren op Gouden Stropkwaliteit of mogelijke sterren in de VN Detective- & Thrillergids.

Zomerzin is bedoeld als vakantiethriller en in dat opzicht is het helemaal geslaagd. Het is vlot geschreven, waardoor het lekker weg hapt. Denk hierbij aan ijs, fruitsalade of zoutjes. Het hapt achter elkaar weg zonder dat het blijft hangen en biedt de lezer daarmee een spannende, luchtige versnapering op het strand of op een terras.

Deze recensie is gepubliceerd op Crimezone.

vrijdag 20 december 2013

De beste boeken van 2013

In 2013 heb ik zo´n 60-70 boeken en 10-15 manuscripten gelezen. De meeste boeken heb ik met veel plezier gelezen. Er waren boeken die mij deden huiveren van angst, andere zorgden er voor dat ik bijna van de bank rolde van het lachen en een paar brachten tranen in mijn ogen van ontroering. Prachtig dat boeken dit allemaal met je kunnen doen!
Hieronder vind je mijn favorieten van 2013 per genre.

Vertaalde thrillers
Spookman – Roger Hobbs
'Spookman doet denken aan Quentin Tarantinofilms wat betreft actie, bloederigheid en humor.'
Onzichtbaar – Deon Meyer
'Onzichtbaar is een geweldig goed boek, om vele redenen.'
Oogcontact - Fergus McNeill
'Oogcontact is een veelbelovend droomdebuut, origineel en onconventioneel.'

Diepe wonden – Nele Neuhaus
‘Het boek laat op indringende wijze zien dat het oorlogsverleden van vele Duitsers diepe wonden heeft nagelaten bij de overlevenden en hun nakomelingen.’


Nederlandstalige thrillers
Glashard – Corine Hartman
'Glashard kan zich meten met de betere Amerikaanse actiethrillers.'

Debet -  Saskia Noort 'Debet is zowel een spannende, goedgeschreven thriller als een vileine, messcherpe zedenschets.'
Moederziel – Marelle Boersma
'Moederziel is een gegarandeerde aanrader voor de liefhebber van goedgeschreven psychologische polderthrillers.'
Sluipweg - Ingrid Oonincx

quote en recensie volgen zsm

Vertaalde romans
De schuldige – Lisa Ballantyne
'De schuldige is een prachtige roman die de lezer uitdaagt na te denken over morele zaken op het gebied van schuld en onschuld.'
De twaalf stammen van Hattie – Ayana Mathis
'Het harde realisme maakt De twaalf stammen van Hattie tot een aangrijpend, meeslepend en heftig verhaal.'
Wat Odette niet vertelde (maar James allang wist) – Edward Kelsey Moor
quote en recensie volgen zsm

Nederlandse romans

PAAZ –Myrthe van der Meer
'PAAZ kwam hard binnen tijdens het lezen. Het is een confronterend en heftig boek.'

Achterstallig geluk – Lieneke Dijkzeul
'Een prachtig verhaal om stil van te worden. Mooi en ingetogen geschreven.'

Young Adult
De castraat - Joyce Poole
'De castraat is een historische roman, bedoeld voor jongeren. Desondanks zullen ook volwassenen er plezier aan beleven.'
Delete – Juultje van den Nieuwenhof
'Delete is een debuut dat staat. Nog lang na lezing blijft een onaangenaam gevoel hangen over het einde dat geen einde is.'


Ik wens jullie allemaal veel leesplezier in 2014!


Op de klippen van Sarah May: zet lezer geregeld op het verkeerde been

In de kranten stond een paar jaar geleden het verhaal van een Engelse man die zijn dood in scène zette om een nieuw leven op te bouwen in Zuid-Amerika.
In Op de klippen vertelt Sarah May een vergelijkbaar verhaal. Bryan Deane verdwijnt tijdens het kajakken voor de kust van Noordoost-Engeland. Zijn vrouw Laura is niet zo verdrietig of wanhopig als je zou verwachten. Rechercheur Laviolette die op de zaak wordt gezet, heeft een persoonlijke belang bij deze casus. Twintig jaar geleden werd Laviolette’s vader vermoord. Bryan’s broer Jamie werd veroordeeld, al was er geen overtuigend bewijs. Laviolette krijgt hulp van Anna, voormalig politievrouw in Londen en in haar jeugd de beste vriendin van Laura. Er zijn nauwelijks sporen in de vermissingzaak, tot Anna een tekening in haar brievenbus vindt die onmiskenbaar van Bryan is. Het bevestigt haar vermoeden dat hij nog in leven is.
Op de klippen is een spannende literaire roman. De hoofdpersonen worstelen met spoken uit het verleden of dragen een geheim met zich mee en moeten hiermee leren leven. De verdwijning van Bryan is de katalysator van het verhaal en zorgt dat de verhoudingen tussen alle betrokkenen bij de moordzaak op scherp worden gezet. Iedereen wacht tot de bom ontploft.
May heeft een vilein gevoel voor humor dat zich uit in haar beschrijvingen van mensen. Op de klippen heeft helaas wel een rommelige plot. May springt van de hak op de tak en laat je geregeld in verwarring achter. Hierdoor zet ze je tevens voortreffelijk op het verkeerde been.

Deze recensie is gepubliceerd in BOEK nr. 6 jaargang 11 november/december 2013.

De twaalf stammen van Hattie van Ayana Mathis: een aangrijpend, meeslepend en heftig verhaal

De twaalf stammen van Hattie, het debuut van Ayana Mathis, is een bijzonder verhaal over de zwarte Hattie Shepherd, haar elf kinderen en kleinkind.In 1925 overlijden in de armen van de 17-jarige Hattie haar twee baby’s als gevolg van een longontsteking. Het maakt iets stuk in haar, waardoor ze niet liefdevol, maar streng en onaardig is voor de negen kinderen die volgen. Ze voert een dagelijkse strijd om alle hongerige magen te kunnen vullen want van August, haar man en vader van tien kinderen hoeft ze niets te verwachten. Hij geeft het schaarse geld uit in jazzclubs aan drank en vrouwen.Hattie’s leven wordt chronologisch beschreven vanuit het perspectief van haar (klein)kinderen. Ieder hoofdstuk gaat over een levensbepalend moment uit het leven van een kind, geeft een blik op Hattie’s leven en daarnaast de mening van het betreffende (klein)kind over Hattie. Daartussendoor schetst Mathis een uniek tijdsbeeld van zwart Amerika. Het historisch kader waarin Mathis op deze manier het verhaal plaatst, geeft De twaalf stammen van Hattie extra betekenis en diepgang.Mathis had van Hattie een zwarte engel kunnen maken, een perfecte moeder en echtgenoot. Haar kinderen hadden, als dit een Disney-verhaal was, gesterkt door tegenslag en gebrek aan liefde, gevochten om zo hoger op de maatschappelijke ladder terecht te komen. Juist omdat Mathis dit niet heeft gedaan, wint het verhaal aan realisme en overtuigingskracht. De valkuil van sentimentaliteit heeft Mathis gelukkig weten te vermijden. Het harde realisme maakt De twaalf stammen van Hattie tot een aangrijpend, meeslepend en heftig verhaal.

Deze recensie is gepubliceerd in BOEK nr. 6 jaargang 11 november/december 2013.

maandag 16 december 2013

Ik volg je van Marelle Boersma: geen feel good maar feel strong thriller

Marelle Boersma heeft in een paar jaar tijd een goede naam opgebouwd met haar psychologische thrillers die allen gebaseerd zijn op actuele thema´s uit de samenleving. Tijdens de onderzoeksfase van haar boeken, spreekt zij uitgebreid met experts en ervaringsdeskundigen om op die manier een zo realistisch mogelijk verhaal te schrijven. Vaak loopt daardoor non-fictie vloeiend over in fictie. In eerdere thrillers kwam jeugdzorg, mantelzorg, draagmoeders en make-over tv-programma’s aan bod. Het onderwerp van haar nieuwste thriller Ik volg je is stalking. Voor het schrijven had Marelle Boersma uitvoerige gesprekken met twee slachtoffers van stalking. Het leverde een beklemmend, realistisch en bloedstollend verhaal op, dat zo maar waargebeurd zou kunnen zijn.
In een klein dorpje, midden in de biblebelt, woont de alleenstaande moeder Pien met haar vijfjarig dochtertje Eva. Ze is niet kerkelijk en heeft weinig aansluiting in het dorp. Op een kwade dag nodigt Theo Pien uit voor een etentje bij hem thuis. Door de manier waarop hij het vraagt, kan Pien niet anders dan de uitnodiging accepteren. Tijdens het etentje ontdekt Pien dat Theo de deuren van zijn huis op slot heeft gedraaid om haar te beletten naar huis te gaan. Theo is er van overtuigd dat Pien en hij voor elkaar zijn voorbestemd. Het lukt Pien niet om hem duidelijk te maken dat zij geen relatie met hem wilt en niet van zijn avances gediend is. Uiteindelijk weet Pien te ontsnappen. Al komt hiermee geen einde aan de nachtmerrie. Integendeel. De volgende dag blijkt dat Theo iedereen die het maar horen wilt, vertelt dat Pien en hij het zo goed samen hebben. Wat Pien ook doet, niets helpt om Theo en de anderen ervan te overtuigen dat ze geen relatie met Theo heeft of wilt. En dit is nog maar het begin. Theo weet zich op slinkse wijze in haar leven te werken en dringt zich op aan haar moeder en haar dochtertje die geen idee hebben hoe hij echt is. Daarnaast belt en sms’t Theo vrijwel continu met Pien of staat hij bij haar voor de deur. De politie kan en wil niets doen. Pien kan geen kant meer op en is radeloos.
Ik volg je is een beklemmende, bloedstollend spannende thriller met een akelig, naar verhaal. Net als Pien krijgt je het als lezer ook steeds benauwder. Overal is Theo, en er lijkt geen ontsnappen mogelijk. Je hoopt voor Pien dat hij in ieder geval van Eva afblijft. Je kan niet anders dan meeleven met Pien. Het verhaal van Pien is fictie. Voor te veel vrouwen in Nederland is stalking echter de pijnlijke realiteit. Het is te hopen dat zij wel geloofd en geholpen worden door hun omgeving voordat het te laat is en de stalker zijn dreigementen ten uitvoer brengt.
Het is knap van Marelle Boersma dat zij zich keer op keer zo goed in de materie weet te verdiepen dat er een levensecht en realistisch verhaal ontstaat. Bovendien kan zij nog iets anders: dankzij haar vlotte pen veranderen de op zichzelf al spannende verhalen in razendsnelle pageturners.
Marelle Boersma waarschuwt de lezer om goed uit te kijken voor mannen als Theo, die in feite geestesziek zijn en niet voor rede vatbaar. Haar boodschap is om hun slachtoffers serieus te nemen, naar hun verhaal te luisteren en te helpen actie te ondernemen.
Ik volg je is geen feel good maar feel strong thriller.

Debet van Saskia Noort: goede, actuele thriller

Tien jaar na de bestseller De eetclub schreef Saskia Noort het vervolg, Debet.
Toen kon het niet op voor de vriendengroep uit Bergen. Het leven leek hen toe te lachen. In materieel opzicht ontbrak het hen aan niets. Toch liep het een en ander uit de hand, met twee moorden als gevolg.
Nu heeft de crisis, zowel de economische als de midlife, genadeloos toegeslagen. De vrouwen zijn ingeruild voor een ‘roofkip’. De zaken gaan niet zo goed als gedacht. Na het fatale auto-ongeluk van Michel komt Karen er achter dat ook zijn mediabedrijf ten dode was opgeschreven. Ook als Michel was blijven leven, was er een einde gekomen aan haar rijke, zorgeloze leven. Tien jaar geleden was Karen van Bergen naar Blaricum gevlucht met haar man en gezin. Ze wilde Simon, met wie ze overspel had gepleegd, nooit meer zien. Hetzelfde gold voor de Eetclub. Ze wist niet meer wie ze wel en wie ze niet kon vertrouwen.
Bij de afronding van de nalatenschap van Michel komt Karen er achter dat Michel ondanks alles, weer in zee was gegaan met Simon en Ivo. Volgens hen rest er niets dan schulden en staat Karen letterlijk met lege handen. Ze wordt gedwongen om terug te keren naar Bergen met haar twee tienerdochters Annabel en Sophie. Deze keer is ze vastbesloten het geheim van de Eetclub te ontrafelen en de waarheid over Michels auto-ongeluk boven water te krijgen. Vraag is of ze bereid is de prijs ervoor te betalen.


Debet is zowel een spannende, goedgeschreven thriller als een vileine, messcherpe zedenschets. Het grote talent van Saskia Noort is haar vermogen om de tijdgeest goed te vangen in haar boeken. Debet is een goede, actuele thriller over de gevolgen van de crisis, de profiteurs die er beter van willen worden, de hebzucht die het veroorzaakt en het streven naar materieel gewin ten koste van alles.
Daarnaast is Saskia Noort een goede observator van mensen in hun sociale omgeving, waardoor ze haar personages levensecht in een realistische setting weet neer te zetten.  Ze doet dit zo goed dat je verwacht in Bergen de personages in levende lijve tegen te komen. Karen is een herkenbare vrouw die even veel schuld heeft aan het mislukken van haar huwelijk als haar man. Geleidelijk aan krijgt ze zelf dit inzicht en wordt ze eindelijk volwassen. Dat wil zeggen dat ze de verantwoordelijkheid neemt voor haar leven en dat van haar dochters.
Debet is geen thriller voor liefhebbers van actiethrillers met bloedstollende achtervolgingen of van spionagethrillers met een gecompliceerde, onbegrijpelijke plot. Lezers die de spanning liever dicht bij huis zoeken zullen echter genieten van deze langverwachte opvolger van De Eetclub.

vrijdag 13 december 2013

Schuilplaats van Linda Jansma: spannende, huiselijke, Friese thriller

Tijdens het schrijven van Schuilplaats hield Linda Jansma via haar Facebookpagina haar lezers op de hoogte van de vorderingen in het schrijfproces. Zo had Linda Jansma van te voren al onthuld dat haar vierde thriller zich in Friesland zou afspelen. Dankzij de geposte foto´s kon je al voor verschijning de sfeer van het boek proeven. In tegenstelling tot wat je zou verwachten zijn de onthullingen niet ten kostte van de spanning gegaan. Juist niet, de nieuwsgierigheid naar het verhaal is enkel gegroeid.
Op een grote boerderij in het Friese Holwerd wonen Mayke en Han met hun zes pleegkinderen. Hun eigen twee kinderen zijn al volwassen en wonen op zichzelf. Met z´n allen vormen ze een warm, hecht gezin waar ruimte is voor puberale ruzies en het goedmaken van diezelfde ruzies. Het is iets waar Mayke erg blij mee is, want vier jaar eerder is er iets gebeurd wat het hele gezin op z´n kop had gezet en waardoor de band die ze nu met elkaar hebben niet vanzelfsprekend is. Het warme nest dreigt uit elkaar te vallen als drie zusjes vanuit de crisisopvang tijdelijk worden ondergebracht op de boerderij. De oudste van 14 zwijgt in alle toonaarden, maar de blauwe plekken op het lijfje van haar babyzusje spreken boekdelen. ook tijdens een bezoekuur zien de ouders geen reden om hun gedrag te wijzigen. Mayke kan maar net verhinderen dat de ouders agressief en fysiek uitvallen naar de kinderen. Het is duidelijk dat ze niet akkoord gaan met de crisisopvang van hun kinderen. De situatie loopt pas echt uit de hand als de moeder er van door gaat met de baby.
Schuilplaats is een spannende, huiselijke, Friese thriller. Het lijkt een contradictio in terminus om een thriller huiselijk te noemen. Linda Jansma gebruikt het huiselijke echter om spanning op te bouwen en beschrijft tot in detail het dagelijks gezinsleven. Het lijkt een gewoon pleeggezin met kinderen in uiteenlopende leeftijden en bijbehorend gedrag. Ondertussen is er vier jaar eerder iets gebeurd waar Mayke nog steeds onder gebukt gaat en waar ze niet over kan of wil praten. Ook is het afwachten tot wat de ouders van de zusjes in staat zijn. Jansma weet de personages scherp en realistisch neer te zetten. Ondertussen slaagt ze erin binnen de bescheiden setting van het boerenerf een verrassend spannend verhaal te vertellen. Net als je denkt te weten hoe de plot in elkaar steekt, heeft Jansma een paar verrassingen in petto. Mooi gedaan!

Wachten op woensdag van Nicci French: wederom een ijzersterke thriller

Wachten op woensdag is het derde deel in de serie rond de Engelse psychotherapeute Frieda Klein. Lezers die de vorige twee delen niet gelezen hebben, kunnen eenvoudig inhaken want Wachten op woensdag bevat voldoende verwijzingen naar en uitleg over de gebeurtenissen in de voorgaande delen.
Na een heftige periode waarbij Frieda Klein bijna haar leven verloor, wordt haar geen tijd gegund om te herstellen of zelfs maar op adem te komen. Een ogenschijnlijke perfecte moeder en echtgenote wordt met ingeslagen schedel in haar woonkamer gevonden door haar dochtertje. Karlsson krijgt Hal Bradshaw, een onsympathieke profiler, in zijn maag gesplitst bij het zoeken naar de dader. Bradshaw meent zeer deskundig te zijn, maar uit zijn antipathie tegen Frieda Klein op onprofessionele wijze. Met alle mogelijke middelen probeert hij haar bij het onderzoek weg te houden, ondanks pogingen van Karlsson om haar hulp in te roepen. Het lukt Bradshaw echter niet, want Frieda Klein raakt persoonlijk betrokken bij de zaak. De zoon van de vermoorde vrouw is het vriendje van haar nichtje Chloë. Deze jongedame is na een ruzie met haar moeder Olivia, Frieda’s ex-schoonzus, tijdelijk bij Frieda ingetrokken. Daarnaast wil Josef Frieda graag helpen. Zijn hulp begint met een nieuw bad, maar mondt al snel uit in een complete renovatie van de badkamer. Voordat Frieda het in de gaten heeft of bij machte is er iets aan te doen, is haar rustige huis/toevluchtsoord veranderd in een gonzende bijenkorf vol met mensen en hun spullen.
Hal Bradshaw haalt een vuile streek uit waardoor Frieda’s professionele kwaliteiten in twijfel worden getrokken en die haar tegelijkertijd op het spoor van een verdwenen meisje zet. Frieda bijt zich vast in haar zaak en wil niet rusten voordat het raadsel is opgelost. De uitputting is zij dan allang voorbij.

Wachten op woensdag is wederom een ijzersterke thriller van Nicci French. Het is een goede greep geweest van Nicci French om te stoppen met hun format thrillers en een nieuwe weg in te slaan met de serie rond Frieda Klein. In ieder nieuw deel geeft Frieda Klein een deel van zichzelf prijs en blijven er na afloop genoeg raadsels over die doen verlangen naar het volgende deel. Desondanks blijft ze een raadselachtige vrouw, die zelfs voor zichzelf geheimen lijkt te hebben.
In Wachten op woensdag wordt de spanning rustig opgebouwd. In het begin is er veel aandacht voor de setting en het voorstellen van de personages, later stijgt de spanning. Het is geen pageturner, maar dat is in dit geval niet nodig om  tot een goede thriller te komen. Voor Wachten op woensdag moet je de tijd nemen die het verhaal verdient.
De sfeertekeningen zijn prachtig. Net als in de vorige delen, weet Nicci French de setting en de personages overtuigend en levensecht neer te zetten. Niet alles is ingekleurd, veel wordt gesuggereerd zodat er nog iets overblijft voor de verbeelding van de lezer. Zo ben ik er van overtuigd dat Josef een Slavisch uiterlijk heeft en een echte snor al wordt dit nergens genoemd.
Het is overigens een wonder dat Frieda Klein nog zo relatief goed kan functioneren. Een normaal mens zou allang ingestort zijn als die zo weinig zou slapen en zo veel ´s nachts zou rondlopen als Frieda Klein. Het is het enige onrealistische minpuntje in deze verder onderhoudende en ´echt´ literaire thriller.

woensdag 4 december 2013

De verdwenen zoon van Dror Mishani: hooggespannen verwachtingen

In zijn thrillerdebuut De verdwenen zoon laat de Israëlische Dror Mishani zijn hoofdpersoon Avri Avraham zeggen dat er niet veel thrillers zijn verschenen in Israël omdat zulke misdaden daar niet voorkomen. Er is volgens Avri Avraham geen sprake van seriemoordenaars, ontvoeringen of vergelijkbare misdaden. Als er een misdaad wordt gepleegd, is meestal een buurman, oom of grootvader verantwoordelijk. Allemaal zaken waarvoor geen ingewikkeld onderzoek nodig is. Een mooie verklaring voor het feit dat er weinig thrillers hun oorsprong vinden in Israël.
Op een doordeweekse namiddag zit rechercheur Avri Avraham achter zijn bureau op het politiebureau in Cholon, een klein stadje vlakbij Tel Aviv, als Channa Sjar’abi het bureau binnenloopt omdat haar zoon die dag niet is thuisgekomen. ’s Ochtends was de 16-jarige Ofer gewoon naar school gegaan. Avraham neemt ruim de tijd om haar af te poeieren en vertelt haar dat als Ofer de volgende dag nog niet thuis is, dat ze dan weer mag komen en hij dan op onderzoek uit zal gaan. De volgende dag is Ofer nog niet teruggekeerd, en dus gaat Channa weer naar het bureau. Er zit voor Avraham niets anders op dan een onderzoek op te starten. Dat verloopt traag en moeizaam, niet alleen door de landerige, bijna onverschillige houding van Avraham, maar ook door het gebrek aan aanwijzingen. Het enige feit dat er lijkt te zijn, is dat Ofer op een dag naar school ging en niet meer thuiskwam.
Zeëv Avni, de benedenbuurman bemoeit zich intensief met het onderzoek, dringt zichzelf op aan Avraham. Een paar dagen later belt Zeëv, zonder zijn naam te noemen, naar de politie om door te geven dat op een bepaalde plek een lichaam ligt. Hiermee brengt hij bewust de politie op een dwaalspoor, want hij heeft het verzonnen. Zeëv is geobsedeerd door de zoektocht naar Ofer en maakt zichzelf verdacht in de ogen van Avraham en diens collega’s. Vraag is of hij dat ook is of heeft hij inspiratie nodig om te kunnen schrijven?

De flaptekst op De verdwenen zoon spreekt over een "spannende pageturner waarin een treffend beeld wordt geschetst van het kleinstedelijk leven in Tel Aviv en de spanningen in Israël". Het lijkt alsof deze tekst over een ander boek gaat. De verdwenen zoon is best een spannend verhaal, maar beslist geen pageturner te noemen. Daar ligt het tempo veel te laag voor en is de sfeer in het boek veel te sloom voor; denk hierbij aan een broeierige, lome zomerdag.
Het beeld van het kleinsteedse leven dat wordt geschetst is niet typisch voor kleine stadjes bij Tel Aviv. Overal in de westerse wereld zijn voorstadjes te vinden waar nooit iets lijkt te gebeuren, tot die ene moord of verdwijning. En wat betreft de spanningen in Israël: die zijn er beslist, maar niet in dit boek. De enige aanwijzingen dat het boek zich in Israël afspeelt zijn naast de plaatsnamen en straten, de verwijzingen naar de sabbatsviering en de dienstplicht. Geen bomaanslagen, kolonisten, Hamas of Gazastrook te bekennen in De verdwenen zoon. Dit verhaal had zich ook elders in de Westerse wereld kunnen afspelen.
Avri Avraham is in de eerste helft van het verhaal niet vooruit te branden, alles lijkt hem te veel. Het zorgt ervoor dat hij allerlei belangrijke aanwijzingen over het hoofd ziet in het onderzoek. Pas veel later is hij druk bezig al zijn fouten te herstellen en lijkt hij zijn eerdere gedrag te betreuren. Er wordt geen verklaring gegeven voor zijn gedrag. Avri Avraham laat zich op deze manier moeilijk in het hart sluiten. Hetzelfde geldt voor Zeëv, die overkomt als een rare vogel, met eveneens onverklaarbaar gedrag. Het onderzoek blijft in kringetjes ronddraaien tot er maar een mogelijkheid overblijft. Tegen de tijd dat de ontknoping eindelijk nadert is die allang geen verrassing meer.
Mijn verwachtingen over De verdwenen zoon waren hooggespannen, mede door de flaptekst en de jubelende recensies in de kranten. De teleurstelling over deze spannende roman is des te groter. Het is mij nu wel duidelijk waarom er geen thrillers in het Hebreeuws verschijnen.

dinsdag 3 december 2013

Glashard van Corine Hartman: keiharde, ijzersterke actiethriller

Glashard is het tweede deel in de thrillerserie rond rechercheur Jessy Haider. Corine Hartman trekt je direct in het boek door de openingsscène waarin Jessy op de proef wordt gesteld. Ze moet gedurende een weekend in leven blijven met schaarse uitrusting, terwijl er jacht op haar wordt gemaakt. Als ze blijft leven, mag ze lid worden van een geheimzinnig elitekorps, dat als doel heeft de wereld te verlossen van tuig dat door de mazen van de wet blijft glippen. Jessy’s prooi wordt de Antwerpse juwelier en miljonair Baruch Salomons, die in bloeddiamanten handelt. Jessy gaat undercover om zijn handel te onderzoeken. Een gevaarlijke missie, want raakt ze geregeld in gevecht met mannen die niet willen dat zij de waarheid ontdekt. Gelukkig beschikt Jessy over een uitstekende beheersing van Oosterse vechttechnieken in combinatie met een goed uithoudingsvermogen en grote dosis lef, dan wel overmoed. Af en toe een snuifje coke doet de rest.
Glashard is een keiharde, ijzersterke actiethriller met een stoer wijf in de hoofdrol, iets wat niet vaak voorkomt. Jessy is echter niet gevoelloos, want ze bekommert zich actief om de collateral damage. Daarnaast lijkt ze over bovenmenselijke krachten te beschikken. Dit zet soms de geloofwaardigheid op het spel. Het bederft het leesplezier niet, integendeel. Bovendien is het inherent aan het actiethrillergenre.
Glashard kan goed los gelezen worden dankzij de verwijzingen naar eerdere gebeurtenissen. Op het einde blijven wat losse eindjes hangen die sterk doen verlangen naar het volgende deel.
Glashard kan zich meten met de betere Amerikaanse actiethrillers.