Eet mij van Asha ten Broeke en Ronald Veldhuizen: geeft nieuwe inzichten over eten

Mensen die te dik zijn, hebben dat helemaal aan zichzelf te danken. Hadden ze maar niet zo veel moeten eten en wat meer moeten sporten. Het zou goed voor hun gezondheid zijn als ze flink zouden afvallen. Een lager gewicht kunnen ze bereiken door simpelweg meer te sporten en minder te eten.

In het boek Eet mij ontkrachten Asha ten Broeke en Ronald Veldhuizen bovenstaande mythe. Het blijkt anders in elkaar te steken. Deze psycholoog en bioloog laten zien dat dik zijn niet alleen af hangt van de hoeveelheid calorieën die iemand binnenkrijgt en verbrand. Er is daarnaast een verband met een aantal erfelijke genen die bepaalt of iemand dik is of niet, het gehalte van het hormoon ghreline in iemands bloed, de sociaal-economische status en niet te vergeten de weerstand die iemand kan bieden aan de verleidingen in de supermarkt.

Het blijkt ook een fabeltje te zijn dat mensen die na een maaltijd verzadigd zijn dat aan hun maag kunnen merken. Ten Broeke en Veldhuizen tonen aan dat het gevoel verzadigd te zijn tussen de oren zit. Een onderzoek dat ze hierbij noemen, zou wrange humor genoemd kunnen worden. Twee groepen proefpersonen krijgen dezelfde milkshake te drinken. Tegen de ene groep was gezegd dat het een vetarme light milkshake betreft, terwijl de andere groep te horen had gekregen dat de milkshake vol en romig zou zijn. Na het drinken van de milkshake deden de proefpersonen een koekjessmaaktest. Zij waren in de veronderstelling dat dat het doel was waarvoor ze naar het lab waren gekomen. Bij de smaaktest mochten de deelnemers zoveel koekjes eten als dat zij nodig vonden. Het bleek dat de proefpersonen die dachten een volle en romige milkshake te hebben gedronken, beduidend minder koekjes aten dan de andere proefpersonen. Zij dachten al helemaal verzadigd te zijn van de milkshake.
Het gedegen betoog van Eet mij wordt goed onderbouwd met wetenschappelijke onderzoeken. Aan het einde van ieder hoofdstuk is een notenlijst opgenomen met daarin meer achtergrondinformatie over de betreffende onderzoeken.
Eet mij geeft de lezer nieuwe inzichten over (te veel) eten, verzadiging, de (on)zin van diëten, hoe mensen denken over voeding en de kwalijke rol van de levensmiddelenfabrikanten en supermarkten. Dit laatste punt zal de lezer verbazen.
Tot 1995 bevond het BMI van een gezonde man zich tussen de 18 en de 27,5. Uit statistieken bleek dat een BMI tussen deze waarden het minste risico voor de gezondheid en op hart- en vaatziekten gaven. Onderzoeken op dit gebied bevinden zich vaak in een schemergebied tussen wetenschap, commercie en overheid, met als gevolg dat vanaf 1995 BMI tussen 18 en 25 gezond werd bevonden. In een klap hadden tientallen miljoenen mensen in de gehele wereld last van overgewicht en vormde zij een enorme potentiële markt voor de farmaceutische industrie en fabrikanten van dieetproducten.
Al een paar jaar pleiten Europese onderzoekers voor een stoplichtsysteem op levensmiddelen in de supermarkt. Groene stickers op gezonde producten zoals groenten, fruit, magere zuivel, volkoren producten etc., gele op de ‘mag af en toe’ dingen en rode op levensmiddelen met veel slechte en dikmakende ingrediënten. Deze doeltreffende oplossing voor overgewicht als gevolg van onkunde over dikmakend voedsel werd geblokkeerd door een machtige, rijke lobby van voedselmultinationals. Momenteel zijn in Nederlandse supermarkten alle levensmiddelen voorzien van een Ik kies bewust logo. Dit is verwarrend voor de consument, want als het logo op een zak diepvriespatat staat dan is dezelfde consument geneigd te denken dat die patat wel gezond is in tegenstelling tot de andere zakken patat van andere merken. Het logo geeft echter aan dat binnen de productgroep dit merk de beste keuze is op het gebied van suiker, vet en zout. Het echte gezonde alternatief is echter volkoren rijst of gekookte aardappel.
De grote waarde van Eet mij bevindt zich in de enorme hoeveelheid feiten over eten die Ten Broeke en Veldhuizen hebben verzameld, geanalyseerd, geordend en uitermate prettig leesbaar hebben opgeschreven. Daarnaast is het goed en overtuigend dat ze hun persoonlijke houding ten opzichte van voedsel hebben gedeeld met de lezer. Voor velen die worstelen met overgewicht is immers niets zo intiem als aan iemand anders vertellen wat er zo al gegeten en bewogen wordt op een dag.
Kortom Eet mij is een must-read voor iedereen die van plan is de komende maanden te gaan lijnen of dit heeft geprobeerd de afgelopen jaren. Lees eerst dit boek!
En een aanrader voor degenen die geïnteresseerd zijn in de psychologie van het eten en een antwoord willen op de vraag waarom zoveel mensen in deze tijd last hebben van hardnekkig overgewicht.