Een dief in de nacht en Fatale herkenning: twee Amsterdamse politieromans

Afgelopen zomer verschenen twee politieromans die zich in Amsterdam afspelen. Een dief in de nacht van Simon de Waal en Appie Baantjer en Fatale herkenning van Joop van Riessen.
De overeenkomsten gaan nog verder. Zowel Simon de Waal, Appie Baantjer als Joop van Riessen zijn als rechercheur werkzaam (geweest) bij de Amsterdamse politie en hebben daar het nodige gezien en meegemaakt. Beide boeken zijn duidelijk geschreven vanuit de realiteit. Niet een op een gebaseerd op waargebeurde zaken, maar de beschreven gebeurtenissen zouden wel echt gebeurd kunnen zijn. Tot slot een laatste overeenkomst. Zowel Een dief in de nacht als Fatale herkenning bezorgen de lezer veel leesplezier, ieder op een eigen manier.
Een dief in de nacht valt op door het duidelijke schrijfplezier dat de auteurs hadden tijdens het schrijfproces. Het boek zit vol met gebbetjes en andere typisch Amsterdamse humor.
Joop van Riessen is duidelijk gegroeid als schrijver. Zijn personages komen in Fatale herkenning veel beter uit de verf dan in zijn debuut Vergelding. Het zijn echte mensen geworden in plaats van bordkartonnen figuren. Dat leest een stuk prettiger.
Een dief in de nacht is het derde boek van Appie Baantjer en Simon de Waal over rechercheur Peter van Opperdoes en zijn jongere collega Jacob. Op een mistige avond klinken schoten bij het Stenen Hoofd op de Westelijke Eilanden. Van Opperdoes hoort de sirenes die hierop volgen en gaat op onderzoek uit. Een dode man op de koude stenen en een andere in de kofferbak van de auto. Niet veel later gevolgd door twee dode getuigen. Een dode had een usb-stick bij zich, die zich niet eenvoudig laat ontcijferen. Een morbide puzzel voor Van Opperdoes en Jacob om op te lossen.

Fatale herkenning speelt zich grotendeels af in Amsterdam-Oost. Mo en Robbie overvallen op gewelddage wijze een brasserie. Tijdens de overval wordt Mo herkent door Kim, een alleenstaande moeder. Hij bezorgde in een vorig leven de krant bij haar. Mo dreigt het kind van Kim te vermoorden, als ze naar de politie gaat. Desondanks schraapt Kim al haar moed bijelkaar als ze Anne Kramer opmaakt voor haar televisieoptreden bij Pauw en Witteman en vertelt haar het hele verhaal. Anne Kramer belooft haar te helpen. Helaas heeft ze er niet aangedacht dat ze horkerige collega's heeft, die ervoor zorgen dat Kim goed in de problemen komt.
Voor Mo, Robbie en hun vrienden was de overval op de brasserie slechts het begin. Wat volgt is een roes van geweld.
In vergelijking met Een dief in de nacht is Fatale herkenning iets dichter op de realiteit geschreven. Actuele gebeurtenissen uit de krant komen terug als detail/anekdote, zoals de uitwijkende vrachtwagen die bij de tramhalte een moeder en haar kinderen aanreed. Ook de overlast door Marokkaanse jongens is realistisch beschreven.
De schrijfstijl van Joop van Riessen is aanzienlijk verbeterd. Deed Vergelding nog erg staccato aan, het las soms als een politieverslag, Fatale herkenning is een stuk prettiger lezen. De zinnen zijn meer vloeiend. De personages beter uitgewerkt. Meer diepgang in het verhaal.
De gecombineerde ruime schrijfervaring van Baantjer en De Waal zorgt voor een boek dat zich heerlijk laat weglezen. Een dief in de nacht is spannend en ontspannend tegelijk. De heren weten perfect hoe ze de lezer moet amuseren, op het verkeerde been zetten en op z'n tijd laten lachen.
De lezer hoeft gelukkig niet bang te zijn, dat er na het overlijden van Appie Baantjer in augustus 2010, geen nieuwe boeken van Van Opperdoes en Jacob komen. De serie zal, op verzoek van Baantjer, voortgezet worden door Simon de Waal onder de naam De Waal & Baantjer.