Brein in brand van Susannah Calahan: medische non-fictie die zich laat lezen als spannende roman

Susannah Calahan, auteur van Brein in brand, is een ambitieuze enthousiaste jonge vrouw die als journaliste bij de New York Post werkt. Op een dag, begin 2009, ontdekt ze 2 stipjes op haar linkerarm. Ze denkt direct aan bedwantsen, omdat iedereen in New York daar over praat en last van heeft. Na een gedegen inspectie van haar kleine appartement kan ze niets vinden. Desondanks laat ze een verdelger komen die eveneens geen bedwants of ander ongedierte aantreft. Toch wil ze beslist dat hij bij haar de plaag komt verdelgen. Susannah wordt zo door deze plaag in beslag genomen dat ze het belangrijke wekelijkse overleg bij de krant vergeet voor te bereiden. Dit was haar nog nooit overkomen.
Deze ogenschijnlijke gebeurtenissen zouden later de opmaat blijken te zijn voor een maand van waanzin. Hierna zou haar leven voorgoed veranderen. In de weken die volgen, krijgt ze in toenemende mate last van wanen. Ze denkt dat haar vriend haar bedriegt en leest stiekem zijn mails. Ze verliest het gevoel in haar linkerarm en –been. Dan gaat het steeds sneller bergafwaarts. Ze denkt dat haar vader zijn vrouw wilt vermoorden, dat mensen in haar bijzijn hardop onaardige dingen over haar zeggen. Ook krijgt ze vreemde toevallen waarin ze raar beweegt met haar armen en benen en niet reageert op prikkels van buiten. De neuroloog die ze bezoekt denkt aan alcoholmisbruik, raadt haar aan om te stoppen met drinken en onderzoekt niet verder. En dat terwijl ze nauwelijks drinkt.
Uiteindelijk ligt ze een paar weken later, letterlijk van de wereld, vastgebonden in bed op de afdeling epilepsie in een ziekenhuis. Artsen hebben geen idee wat ze heeft. Het zou epilepsie kunnen zijn of een psychiatrische aandoening zoals schizofrenie of een bipolaire stoornis. Haar toestand gaat dagelijks achteruit. Ze wordt passief, niet meer in staat tot praten of reageren.
Ze zweeft op het randje van de dood, als een neuroloog zich een bepaald artikel van een collega-arts over een hersenontsteking herinnert. Hiermee redt hij het leven van Susannah, die getroffen bleek te zijn door een hersenontsteking. Deze was ontstaan omdat er, misschien na een virusinfectie, een zeldzame auto-immuunreactie was ontstaan.  Haar lichaam had als het ware haar brein aangevallen. De arts was net op tijd met zijn diagnose, anders had Susannah het niet kunnen navertellen.
Haar verhaal vertelt Susannah Calahan in Brein in brand, dat grotendeels is gebaseerd op ziekenhuisdossiers; dagboeken, brieven en e-mails van vrienden en familie; gesprekken met artsen, hulpverleners, familie en vrienden; en wetenschappelijke artikelen. Susannah Calahan kan zich vrijwel niets meer herinneren van deze periode in het algemeen en haar maand van waanzin in het bijzonder. Zo af en toe komen er flarden naar boven, maar dat blijken vaak heldere herinneringen te zijn aan hallucinaties die ze toen had.
Brein in brand is een goed geschreven, eerlijk en confronterend verslag van het ziekteverloop bij Susannah Calahan. Daarnaast geeft het veel informatie over de werking van de hersenen, het geheugen en haar ziekte. Dankzij het gebruik van wetenschappelijke bronnen is het goed onderbouwd. Haar journalistieke achtergrond zorgde er voor dat het geen dorre opsomming van feiten en gebeurtenissen werd maar een goedlopend verhaal. Het medische jargon wordt duidelijk verklaard.
Brein in brand is een non-fictie boek dat zich laat lezen als een spannende, medische roman.