Een theelepel aarde en zee van Dina Nayeri: prachtige roman over het leven in Iran

 In Iran, het voormalige Perzië, bestaat een rijke verhaaltraditie. Mensen komen graag bij elkaar om verhalen te vertellen, die niet noodzakelijkerwijs waar hoeven te zijn. Men hoort liever een mooi verhaal dan de harde werkelijkheid. De 11-jarige Saba vertelt graag over haar moeder en haar tweelingzusje Mahtab, die naar Amerika zijn gegaan.

Saba groeit op in het Iran van de mulla’s en pasdars. Er is nauwelijks bewegingsvrijheid voor vrouwen en meisjes. Naarmate ze ouder wordt, gaan de verhalen van Saba gaan meer over de vrijheid die Mahtab in Amerika heeft en die Saba voor zichzelf zou wensen.
In het begin zijn de verhalen van Saba zeer geloofwaardig. Na een tijdje blijkt dat ze een gruwelijke werkelijkheid verbergen, die Saba niet kan en wil zien.
Nayeri laat op een mooie manier het onbekende Iran zien, het leven van gewone mensen in een eenvoudig dorpje. Soms komt de werkelijkheid hard binnen, zowel bij Saba en haar vrienden als bij de lezer. Ze zijn getuige van de openbare ophanging van een jonge vrouw die zich schuldig zou hebben gemaakt aan godslastering en het beschimpen van de Koran, terwijl zij enkel de avances van een dorpsgenoot afwees.
Een theelepel aarde en zee heeft een laag verhaaltempo. Rustig glijden de verhalen van Saba voorbij. De schoonheid van de taal en van het verhaal worden hierdoor goed zichtbaar.
Een theelepel aarde en zee is een prachtige roman die zowel een goed verhaal biedt als een sluier oplicht van het leven in Iran in de jaren tachtig en negentig.

Deze recensie is gepubliceerd in BOEK mei/juni 2013 nr. 3 jaargang 10.