De zwarte doos van Michael Connelly: alles klopt in dit verhaal

Tijdens de rellen in 1992 brandde Los Angeles letterlijk. Er vielen ruim 50 dodelijke slachtoffers. Sommige door auto-ongelukken, veroorzaakt door de chaotische situaties op de wegen. Vele anderen kwamen om het leven door kogels. Bendes zagen de rellen als een goede mogelijkheid om ongemerkt af te rekenen met rivalen.

In De zwarte doos van Michael Connelly rent Harry Bosch tijdens de rellen van de ene plaats delict naar de andere. Tijd voor uitgebreid onderzoek op de pd is er niet, want het volgende slachtoffer op een andere pd ‘wacht’ al op Harry en zijn collega’s. Tijdens het hoogte-, dan wel dieptepunt van de rellen, wordt Harry opgeroepen om naar een opvallend slachtoffer te gaan. In een donkere steeg ligt het lichaam van Anneke Jespersen, een jonge Deense fotografe. Het lijkt een typisch geval van iemand die op de verkeerde tijd op de verkeerde plaats was. Ook ditmaal heeft Harry geen tijd voor een uitgebreid onderzoek en dat blijft in dit geval nog jaren knagen bij hem.
In 2012, wanneer de 20e verjaardag van de rellen nadert, besluit Harry deze cold case te openen. Het is wat hij doet is op zoek gaan naar de zwarte doos. Het bewijsstuk dat het omslagpunt wordt van de zaak, waardoor alles in beweging komt en de zaak opgelost kan worden. Het is het wapen waarmee de journaliste is vermoord. Na enig speurwerk in databases en een stevige ondervraging in een gevangenis, komt Bosch te weten dat het wapen de afgelopen 20 jaar door een bende is gebruikt bij afrekeningen. Aan hem nu de taak om te achterhalen of Anneke Jespersen door deze bende is vermoord of dat hij de dader toch in een andere richting moet zoeken.
De zwarte doos is de 25e thriller van Michael Connelly en dat is in positieve zin te merken. Het is een buitengewoon goede en spannende thriller die er om schreeuwt om in een keer uitgelezen te worden. Alles klopt aan het verhaal: plot, spanningsopbouw, personages, realisme etc. Michael Connelly is terecht een van werelds beste thrillerschrijvers. Vakkundig neemt hij de lezer mee naar de rellen in 1992 en geeft deze het gevoel er zelf bij te zijn. Prachtig zoals Harry Bosch zich ook in dit boek door niets en niemand van het onderzoek laat halen. Zelfs niet door het nieuwe ‘Bureau Professionele Kwaliteitsbewaking’, voorheen Interne Zaken genaamd. Harry Bosch is vastbesloten te achterhalen wie in 1992 Anneke Jespersen heeft vermoord en welk motief diegene had.
De methodes die Harry en zijn collega’s gebruiken om getuigen aan het praten te krijgen en om een huis binnen te komen zonder huiszoekingsbevel zijn op z’n minst opmerkelijk en in zekere zin ook humoristisch. Een leuk detail is dat het gezochte wapen zich bevindt in een kletsnatte plastic tas. Harry Bosch denkt onmiddellijk dat ook deze crimineel de film The Godfather heeft gezien en het wapen in de stortbak van de wc had verstopt. Niets is echter minder waar. De vrouw des huizes haalde het wapen uit de lekbak van de wasmachine.
Op privégebied gaat het geleidelijk aan beter met Harry. De zorg voor zijn puberdochter Maddy gaat hem stukken beter af dan eerder, al laat hij nog wel eens een steekje vallen. Zijn relatie met Hannah Stone blijft moeizaam, maar beiden doen ze hun best om de relatie te behouden. De humor die Michael Connelly hier en daar rondstrooit, zorgt op de goede momenten voor een luchtige toon.
Het is te hopen dat het nog lang duurt voordat Harry Bosch definitief met pensioen gaat en dat er nog vele thrillers zoals De zwarte doos mogen volgen.

Delete van Juultje van den Nieuwenhof: toont aan hoe groot de macht van social media is

Begin 2013 won Juultje van den Nieuwenhof de Crimezone YAthrillerschrijfwedstrijd en werd haar inzending Delete uitgegeven. Een goede beslissing van de jury want Delete is een debuut dat staat. Nog lang na lezing blijft een onaangenaam gevoel hangen over het einde dat geen einde is. En hoe langer je nadenkt over het groepje pubers dat de hoofdrol heeft in Delete hoe meer rillingen er over de rug lopen. Delete laat zien hoe eenvoudig het is iemands offline leven te verwoesten door diegene online uit te wissen.
Klas 4B staat bekend als de ergste, de moeilijkste klas van de school. De vorige lerares Nederlands heeft het daarom niet lang volgehouden. Reden te meer voor Julia de Vries om het anders aan te pakken. Zij benadert de leerlingen als gelijken, wordt vrienden met ze op facebook en vertelt op facebook uitgebreid over haar leven buiten school. De leerlingen hebben het gevoel dat ze een van hen is en dat ze haar kunnen vertrouwen. Na een schokkend incident tijdens de werkweek komt een aantal er achter dat dat niet het geval is. Met z’n vijven besluiten ze wraak te nemen. Ze vormen een geweldig team dat elkaar goed aanvult en versterkt. Ieder type puber is vertegenwoordigt: de nerd, de knappe en rijke jongen, het mooiste meisje van de klas, het liefste en meest zorgzame meisje van de klas en het crimineeltje. Na het hacken van de pc van Julia de Vries door de nerd, wordt het online geweld van de leerlingen buitenproportioneel.

Delete toont aan hoe groot de macht van social media is. Na de hack, beschikken de leerlingen over de social media uitingen van de docente. Zij bepalen welk beeld van haar de wereld wordt ingezonden. Een stelletje pubers van 16 hebben op deze manier complete macht over hun docente Nederlands. En dit is niet eens het meest bloedstollende deel om te lezen. Dat is het complete gebrek aan geweten en compassie. Er is nergens een spoor van spijt of schuldgevoel te bekennen. Geen van de vijf heeft het gevoel dat ze te ver gaan met hun acties. Opvallend is hierbij de afwezigheid van de invloed van opvoeding of van ouders. Iedereen vindt het gerechtvaardigd om te doen, want zij heeft hen immers verraden. Niemand kan de acties van de docente relativeren of op de juiste manier plaatsen. Natuurlijk ging Julia de Vries zelf te ver en daarmee over een grens. Ze had geen vrienden mogen worden met haar leerlingen, ze had hun vertrouwen niet mogen schaden. Desondanks staat de acties van deze vijf pubers niet in verhouding tot het gedrag van Julia de Vries.
Het is een goede beslissing van Juultje van de Nieuwenhof geweest om Delete geheel vanuit het perspectief van de Young Adults te schrijven. Nergens zijn volwassenen in de vorm van ouders of leraren aan het woord. Vaak hebben volwassenen in vergelijkbare boeken een moraliserende stem, als tegenwicht. Hun personages voegen geweten en schuldbesef toe aan het verhaal. Het weglaten van deze personages was een geniale zet, die er voor zorgde dat het verhaal naar een hoger plan werd getild.
Hopelijk komt Juultje van den Nieuwenhof binnenkort met een nieuwe YAThriller waarin ze nogmaals haar talent kan laten zien.

Een theelepel aarde en zee van Dina Nayeri: prachtige roman over het leven in Iran

 In Iran, het voormalige Perzië, bestaat een rijke verhaaltraditie. Mensen komen graag bij elkaar om verhalen te vertellen, die niet noodzakelijkerwijs waar hoeven te zijn. Men hoort liever een mooi verhaal dan de harde werkelijkheid. De 11-jarige Saba vertelt graag over haar moeder en haar tweelingzusje Mahtab, die naar Amerika zijn gegaan.

Saba groeit op in het Iran van de mulla’s en pasdars. Er is nauwelijks bewegingsvrijheid voor vrouwen en meisjes. Naarmate ze ouder wordt, gaan de verhalen van Saba gaan meer over de vrijheid die Mahtab in Amerika heeft en die Saba voor zichzelf zou wensen.
In het begin zijn de verhalen van Saba zeer geloofwaardig. Na een tijdje blijkt dat ze een gruwelijke werkelijkheid verbergen, die Saba niet kan en wil zien.
Nayeri laat op een mooie manier het onbekende Iran zien, het leven van gewone mensen in een eenvoudig dorpje. Soms komt de werkelijkheid hard binnen, zowel bij Saba en haar vrienden als bij de lezer. Ze zijn getuige van de openbare ophanging van een jonge vrouw die zich schuldig zou hebben gemaakt aan godslastering en het beschimpen van de Koran, terwijl zij enkel de avances van een dorpsgenoot afwees.
Een theelepel aarde en zee heeft een laag verhaaltempo. Rustig glijden de verhalen van Saba voorbij. De schoonheid van de taal en van het verhaal worden hierdoor goed zichtbaar.
Een theelepel aarde en zee is een prachtige roman die zowel een goed verhaal biedt als een sluier oplicht van het leven in Iran in de jaren tachtig en negentig.

Deze recensie is gepubliceerd in BOEK mei/juni 2013 nr. 3 jaargang 10.

Duister eiland van Sandi Tan: reis naar het mysterieuze Verre Oosten

In Tokio kijkt Cassandra, een 88-jarige dame van Chinese afkomst, terug op haar leven. Ze begint haar verhaal in 1929 in Sjanghai, waar ze zich als zevenjarige realiseert dat zij en haar tweelingbroer twee individuen zijn. Niet lang daarna worden zij door hun vader meegenomen naar het duistere eiland, Singapore, voor een nieuw bestaan. Na een mislukt avontuur op een rubberplantage, komt Cassandra, terecht bij een welgestelde familie als gezelschapsdame. Haar eerste grote liefde is Daniel, zoon des huizes, met wie ze zich ondanks veel weerstand verloofd . Tijdens Japanse bezetting in de Tweede Wereldoorlog wordt Cassandra gevangen gehouden door een Japanse officier, die haar eten en onderdak geeft in ruil voor wilde seks. Na afloop van de oorlog raakt ze betrokken bij het verzet tegen de Britse overheersers.

Cassandra ziet de geesten van doden. Deze gave bepaalt grotendeels de loop van haar leven. De aanwezigheid van de geesten heeft Sandi Tan aannemelijk weten te maken. Die versterkt het gevoel van mysterie dat het verhaal oproept.
Tan laat Cassandra daarbij haar verhaal eerlijk en openhartig vertellen in mooie, vloeiende zinnen zonder opsmuk of effectbejag.
Duister eiland is daardoor een betoverend en meeslepend verhaal, waarin in feite sprake is van twee hoofdpersonages, Cassandra én het duistere eiland. Het boek vertelt de geschiedenis van Singapore tijdens de Britse overheersing en de dekolonisatie, waarbij Tan heeft gekozen voor het perspectief van de lokale bevolking.
Duister eiland van Sandi Tan voert de lezer mee naar het mysterieuze Verre Oosten en houdt deze in een stevige greep gevangen tot de laatste bladzijde.

Deze recensie is gepubliceerd in BOEK mei/juni 2013 nr. 3 jaargang 10.

Verborgen verleden van Els Ruiters: Prima Nederlandse politiethriller

Vorig jaar waagde kinderboekenauteur Els Ruiters de overstap naar het thrillergenre met de thriller Geraakt. Het was het eerste deel in een serie over de rechercheur Ava van Amstel en haar partner Rob Welsman. Verborgen verleden is het tweede deel en pakt de draad van het verhaal op waar Geraakt eindigde.

Het is geen eenvoudige zaak die Rob en Ava in Verborgen verleden voor hun kiezen krijgen. Tijdens de verbouwing van een huis is onder het terras een lichaam gevonden dat er al enige tijd moet hebben gelegen. Ava en Rob komen er al snel achter dat het een jonge vrouw betreft. Vraag is wie is het, hoe lang ligt zij er en wie heeft haar vermoord en begraven.

Rob is herstellende van de wond in zijn borst die hij aan het einde van Geraakt opliep toen hij beschoten werd met pijl en boog. Het kost hem veel moeite om de tijd te nemen voor het herstel want het liefst zou hij volledig mee doen aan het onderzoek. Rob’s vader maakt het er niet eenvoudiger op door Ava op agressieve wijze lastig te vallen. Hij is het er niet mee eens dat zijn zoon bij de politie werkt. Tot overmaat van ramp moet Rob ook nog onder een vrouw werken.

In Geraakt was Ava druk bezig met het loslaten van Danny, haar vroegere vriend en het verwerken van hun heftige relatie. Eindelijk heeft ze alles een plek kunnen geven. Plotseling duikt er ander spook uit haar verleden op. Iemand herinnert haar op vele manieren aan 14 juli 1999. Het was die ene warme zomerse dag waar Ava het liefst nooit meer aan wilt denken.

Verborgen verleden biedt een spannend verhaal met een verrassende dubbele ontknoping. Els Ruiters geeft een realistisch ogend beeld van de gang van zaken bij de recherche. Stap voor stap werken Ava en Rob toe naar de ontrafeling van het raadsel van de jonge vrouw.

Ava van Amstel is geen sympathiek mens, regelmatig snauwt en grauwt ze naar iedereen om haar heen. Al bijna even zo vaak heeft ze er later spijt van. Het maakt haar een geloofwaardig personage. In dit verhaal krijgt ze langzaam het inzicht dat het verstandig is om haar geheim uit het verleden te delen met anderen en het lijk uit de kast te halen.

Els Ruiters heeft een soepele, eenvoudige schrijfstijl waardoor haar zinnen licht en lekker lopen. Het zou echter fijn zijn als ze de volgende keer net zo veel aandacht zou besteden aan haar taalgebruik als aan het goed in elkaar zittende verhaal. Nu struikelt de lezer geregeld over vreemde zinsconstructies en uitdrukkingen waarvan het wel duidelijk is wat er bedoeld wordt, maar die toch voor opgetrokken wenkbrauwen zorgen.

Afgezien van bovenstaand kritiekpuntje is Verborgen verleden een prima Nederlandse politiethriller, bij uitstek geschikt voor een avondje ontspanning.

Verzoeking van Harlan Coben: pageturner met diepgang

De Amerikaanse thrillerauteur Harlan Coben heeft bij de thrillerliefhebber geen introductie meer nodig. Zijn thrillers worden over de gehele wereld gelezen. Zijn negentiende thriller, Verzoeking uit 2010, werd onlangs als dwarsligger uitgebracht. Zo’n klein dwars boekje leest erg prettig, vooral onderweg.

In Verzoeking is niets wat het lijkt. De populaire tv-presentatrice Wendy Tynes gaat in haar tv-programma Op heterdaad op jacht naar criminelen. Een van die criminelen zou Dan Mercer zijn, die verdacht wordt van ontucht met kinderen. In haar programma laat Wendy Dan in haar val lopen. Voordat er verder justitieel onderzoek kan worden gedaan wordt Dan gedood door de vader van het misbruikte jongetje voor de ogen van Wendy.
Op hetzelfde moment hopen Marcia en Ted McWaid dat op een goede dag hun dochter Hayley weer thuis zal komen. Drie maanden eerder verdween ze spoorloos. Marcia en Ted vragen zich af of zij ook het slachtoffer is geworden van de vermeende pedofiel Dan.
Wendy moet, als zij op haar intuïtie afgaat, eerlijk bekennen dat ze na de uitzending en de dood van Dan er aan twijfelt of hij wel schuldig was aan pedofilie. Gedreven door schuldgevoel is ze vastbesloten de waarheid boven tafel te halen. Al snel merkt ze dat dat niet zonder gevaar voor haar eigen leven is.
Net als in zijn andere thrillers weeft Harlan Coben ook in Verzoeking alle verhaallijnen deskundig tot een spannend, beklemmend stuk vakwerk. Harlan Coben slaagt er in de vele verhaallijnen op zo’n manier te vervlechten dat het boek erdoor wint aan spanning en dat het voor de lezer toch overzichtelijk blijft.
Deze keer slechts is er slechts een bescheiden bijrol voor Win, uit de Myron Bolitarserie. In Verzoeking helpt hij Wendy aan de juiste informatie op het goede moment.
Tussen de bedrijven door heeft Harlan Coben problemen verwerkt die ouders kunnen hebben met hun puberkinderen. In een eerder boek kwam de vraag naar voren in hoeverre ouders hun kinderen online mogen bespioneren. Deze keer zijn de actuele thema’s alcoholgebruik door jongeren met als dilemma wel of niet thuis laten drinken en het gebruik van facebook. Hij verwerkt deze thema’s op een natuurlijke manier in het boek, namelijk in de gesprekken en overwegingen die de ouders hebben. Gelukkig wordt nergens het een preek.
Het spreekt voor zich dat Verzoeking leest als een trein. Laat het schrijven van een spannende pageturner met diepgang maar gerust aan Harlan Coben over!
Het is wel aan te raden niet te veel boeken van Harlan Coben achter elkaar te lezen. Dit om te voorkomen dat alle opgegraven geheimen uit het verleden gaan vervelen.

PAAZ van Myrthe van der Meer: verrassend heldere en scherpe roman

Een opname op een PAAZ, psychiatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis, is iets wat vrijwel iedereen kan overkomen, al zal bijna niemand zich dit realiseren.
Redacteur Myrthe van der Meer denkt dat ze het te druk heeft gehad op haar werk. Met een paar weken vakantie zal haar acute doodswens vanzelf overgaan. Niets is echter minder waar. Voordat ze het in de gaten heeft, is ze opgenomen op de PAAZ wegens concrete suïcidale plannen. Na haar ontslag uit het ziekenhuis, een aantal maanden later, schreef ze het boek PAAZ. Hierin schrijft ze openhartig over het verblijf op de PAAZ, een moeilijke maar leerzame periode in haar leven op persoonlijk vlak. Op het omslag staat roman, het zal duidelijk zijn dat het boek vele autobiografische elementen bevat.
Hoofdpersoon Emma ontdekt tijdens haar verblijf op de PAAZ dat andere mensen niet permanent een actieve of passieve doodswens hebben. Daarnaast leert ze het o zo belangrijke verschil tussen psychiaters (mogen medicijnen voorschrijven) en psychologen (mogen geen medicijnen voorschrijven). Al maakt dit voor haar behandeling niet uit, want de zorg- en hulpverleners kunnen het niet eens worden over de meest geschikte behandeling voor Emma. Ze past niet in een hokje en reageert niet op de medicijnen. Het zorgt ervoor dat haar verblijf langdurig wordt, veel langer dan ze gedacht had. De vriendschap die ze sluit met medepatiënt Alice, sleept haar door deze lange moeilijke periode.
PAAZ kwam hard binnen tijdens het lezen. Het is een confronterend en heftig boek. Ongelooflijk knap en bewonderenswaardig dat Myrthe van der Meer zo goed heeft geschreven over deze periode terwijl ze op dat moment zo verward was en in de knoop zat met zichzelf, haar gevoelens/emoties en/of het gebrek eraan.
Humor neemt een belangrijke plaats in in het boek. Myrthe van der Meer gebruikt het op precies de goede momenten in de juiste dosering voor de nodige relativering.
PAAZ geeft een helder beeld van het leven en werken in een psychiatrische instelling in Nederland anno nu. Het maakt heel duidelijk dat het ondanks alle goede bedoelingen en goedbedoelde zorgen van hulp- en zorgverleners geen plek is waar iemand vrijwillig zou willen zijn.
Het is logisch dat Myrthe van der Meer voor de romanvorm gekozen heeft. In het geval het voor 100 procent haar eigen verhaal zou zijn, zou het veel dichter bij haar komen dan prettig is voor haar.
Jammer dat het boek zo abrupt eindigt na het ontslag van Emma van de PAAZ. Je verwacht dan op z’n minst een kleine epiloog waarin verteld wordt hoe het bijvoorbeeld een jaar later gaat met Emma. Hopelijk komt er een vervolg op PAAZ, met wederom een hoofdrol voor Emma.
PAAZ is een verrassend heldere en scherpe roman over een periode uit het leven van Myrthe van der Meer die alles behalve helder en scherp was.

Het Amazoneverbond van Ad van de Lisdonk: een echte Amerikaanse actiethriller

In feite is Het Amazoneverbond een echte Amerikaanse actiethriller. Enkel de setting is Nederlands. In veel Amerikaanse actiethrillers, zowel boeken als films, leidt de held(in) een onopvallend gewoon leven tot er opeens iets als een moord, spectaculaire overval of iets dergelijks wordt gepleegd. Het komt toevallig op het pad van de held(in) die op onderzoek uitgaat en al snel betrokken raakt bij iets wat veel groter blijkt te zijn. Vaak betreft het een wereldwijd complot, die beraamd is door een groep criminelen of terroristen met hun gewetenloze leider. De held(in) weet net op tijd de ramp te voorkomen met behulp van collega’s en of vrienden en kan zo de wereld redden van de ondergang.

In Het Amazoneverbond gaat het net zo. Een controversiële Nederlandse politica, die op het punt stond de verkiezingen te winnen, komt om het leven bij een verdacht ongeluk. Inspecteur John Engles en rechercheur Laura Sieberg onderzoeken haar dood. Al snel komen ze erachter dat de politica is vermoord. Hun vrouwelijke politiechef blijft vasthouden aan de ongelukstheorie en verbiedt verder onderzoek. John en Laura laten zich hierdoor niet weerhouden en gaan in hun eigen tijd verder met de zaak. Ze ontdekken dat het verhaal van de Amazones uit de Griekse oudheid geen sprookje is en dat het Amazoneverbond een springlevende organisatie is. Het Amazoneverbond bestaat uit vrouwen die uit zijn op de wereldheerschappij, goedschiks of kwaadschiks, koste wat het kost. Met gevaar voor eigen leven zetten Laura en John alles op alles om de Amazones te stoppen voor het te laat is.
Het is ongelooflijk dat Het Amazoneverbond een debuutthriller is, gezien de kwaliteit van de plot, de uitstekende spanningsopbouw en de onvoorspelbare plotwendingen. Daarnaast is het een echte pageturner.
Natuurlijk is het mogelijk om Het Amazoneverbond een ongeloofwaardig verhaal te noemen en te zeggen dat het niet realistisch is. Vrouwen die de wereldheerschappij willen en kernbommen tot hun beschikking hebben. James Bond en zijn collega’s zijn evenmin realistisch. In het genre van de actie/complotthriller gaat het niet om realisme of geloofwaardigheid maar om overtuigingskracht, actie, achtervolgingen en personages waarmee de lezer zich kan identificeren of een band/relatie mee zou willen.
Hierin is Ad van de Lisdonk goed geslaagd. Laura en John zijn mensen van vlees en bloed, net als Dee. Andere personages zijn minder precies ingekleurd en blijven op de achtergrond overeenkomstig hun rol in het verhaal. Het Amazoneverbond bevat ruim voldoende actie en achtervolgingen voor een eventuele verfilming.
Op een punt is Ad van de Lisdonk te ver doorgeschoten. De vele gesprekken over man- en vrouw-zijn tussen John en Laura en tussen John en Dee voegen weinig toe aan het verhaal. In het begin is het interessant en amusant, tegen het einde gaat het irriteren.
Afgezien hiervan is Het Amazoneverbond een echte, goede actiethriller die er om vraagt om verfilmd te worden!